Ομιλία Γιώργου Φραγγίδη, βουλευτή Κιλκίς στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη διάρκεια του ν/σ του Υπ. Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Επίδομα γέννησης και λοιπές διατάξεις»
"Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Συνηθίζουμε να λέμε ότι το μέλλον μιας χώρας είναι η νεολαία της. Τα νέα για την Ελλάδα όμως δεν είναι καλά, καθώς εδώ και χρόνια ο πληθυσμός της γερνάει, ενώ για πρώτη φορά στη μεταπολεμική εποχή καταγράφεται συρρίκνωσή του.
Σύμφωνα με μελέτες, τα τελευταία πέντε χρόνια οι γεννήσεις και οι πληθυσμιακές μετακινήσεις προς την Ελλάδα είναι λιγότερες από τους θανάτους και τις μεταναστευτικές ροές προς το εξωτερικό.
Η ΕΛΣΤΑΤ (10/2019) καταγράφει ότι από το 2011 και μετά οι θάνατοι υπερτερούν σταθερά των γεννήσεων. Τα τελευταία στοιχεία του 2018 εμφανίζουν 86.440 γέννες (πτώση 19% από το 2011) και 120.297 θανάτους (διαφορά γεν.-θαν. 30%). Ποσοστό γεννητικότητας 1,35 παιδιά/γυναίκα στη χώρα μας, σε σχέση με το 2,1 που απαιτείται για τη σταθεροποίηση του πληθυσμού, πτώση που επιδεινώθηκε σημαντικά στα χρόνια της κρίσης.
Το δημογραφικό εξελίσσεται σε ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα προβλήματα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη. Ο ευρωπαϊκός πληθυσμός είναι περίπου 740 εκ. και η ηλικιακή του σύσταση είναι εντυπωσιακή. Οι μισοί κάτοικοι είναι άνω των 43 ετών, οι ηλικίες άνω των 65 ετών υπερτερούν αριθμητικά εκείνων κάτω των 15 ετών, ενώ οι άνω των 80 ετών είναι η μερίδα του πληθυσμού με την μεγαλύτερη ανοδική τάση.
Δυστυχώς, το δημογραφικό μέλλον της Ελλάδας διαγράφεται δυσοίωνο, με τις προβλέψεις να βεβαιώνουν την περαιτέρω γήρανση και μείωση του πληθυσμού μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Γρήγορα γίνονται αντιληπτές οι επιπτώσεις του φαινομένου στο παραγωγικό μοντέλο, την αναπτυξιακή προοπτική, το ασφαλιστικό, την κοινωνική συνοχή αλλά και την στρατηγική δύναμη της χώρας μας.
Η κρισιμότητα της κατάστασης θέτει σε πρώτη προτεραιότητα το δημογραφικό και κάνει αναγκαία την εξεύρεση αξιόπιστης λύσης στο πρόβλημα, μέσα από τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης δημογραφικής πολιτικής.
Το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα, εισαγάγει ένα αποσπασματικό μέτρο και δεν αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για το δημογραφικό.
Κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης,
Τα μεγάλα προβλήματα της χώρας απαιτούν αποφασιστικές και ριζοσπαστικές λύσεις, που προκύπτουν μέσα από σοβαρότητα, συνεργασίες και διάλογο, συστηματικότητα και προγραμματισμό. Είναι ώρα να αρχίσετε να νομοθετείτε υιοθετώντας αυτά τα στοιχεία.
Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου σας δε γίνεται αναφορά στα πορίσματα και τις προτάσεις που διατύπωσε το 2018 η Διακομματική Επιτροπή της Βουλής, που συστήθηκε μετά από πρωτοβουλία της Προέδρου μας αλλά ούτε και στη δική μας πρόταση νόμου για το δημογραφικό που κατατέθηκε στις 11/12/2018.
Αναρωτιέμαι τι σκοπιμότητα έχουν οι επιτροπές με τους ειδικευμένους φορείς και επιστήμονες, αν δε χρησιμοποιούμε τα πορίσματά τους.
Τουλάχιστον συμπεριλάβατε, στο νόμο για το φορολογικό, την πρότασή μας για χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ στα βασικά βρεφικά είδη, αν και βέβαια εμείς προτείναμε 6% και όχι 13%, όπως προτείνει η ΝΔ.
Τώρα, υιοθετείτε –αν και αποσπασματικά – κάποιες από τις προτάσεις μας. Τη σύνδεση των επιδομάτων της οικογένειας με την πραγματική φοίτηση του παιδιού στην υποχρεωτική εκπαίδευση και το ακατάσχετο και ασυμψήφιστο, δυστυχώς όμως, μόνο του επιδόματος γέννησης και όχι των υπολοίπων οικογενειακών επιδομάτων.
Η δημογραφική πολιτική, για να επιτύχει, απαιτεί αλληλεπίδραση και κοινό σχεδιασμό με άλλες πολιτικές, που συνυπολογίζουν τις ανάγκες της οικονομίας, της κοινωνίας και των αλλαγών που συμβαίνουν στον πληθυσμό. Η μείωση του εργατικού δυναμικού, η ανεργία, η ισότητα των δύο φύλων, είναι παράμετροι που παίζουν σημαντικό ρόλο.
Στη σύγχρονη οικογένεια, πολύ συχνά η μητέρα είναι εργαζόμενη. Για την ενθάρρυνση δημιουργίας οικογένειας και απόκτησης παιδιών, είναι απαραίτητη η δημιουργία υποστηρικτικού εργασιακού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
Η στήριξη δεν πρέπει να ξεκινά και να τελειώνει στη γέννηση ενός παιδιού αλλά να ξεκινά από πριν και να συνεχίζεται μετά τη γέννηση του παιδιού, με φροντίδα και πρόνοια κατά τη βρεφική και προσχολική ηλικία. Είναι αξιοσημείωτο και απογοητευτικό, ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις τελευταίες χώρες της Ε.Ε., όσον αφορά στις δαπάνες για οικογενειακές παροχές.
Το Κίνημα Αλλαγής, με πλήρη επίγνωση ότι τα μεγάλα προβλήματα απαιτούν ολιστική αντιμετώπιση και συντονισμένη προσπάθεια, είχε καταθέσει πλήρη πρόταση για το δημογραφικό το 2018, το οποίο μάλιστα περιελάμβανε στεγαστική συνδρομή στην οικογένεια για κάθε νέο παιδί που αποκτά, με το ποσό των 200 €/μήνα για τρία έτη, ώστε να καλυφθεί ένα μεγάλο μέρος των εξόδων της οικογένειας για το βρέφος.
Στο παρόν νομοσχέδιο, επανερχόμαστε με δύο τροπολογίες, προτείνοντας:
-Α) Τη σύσταση Ειδικής Γραμματείας Δημογραφικής Πολιτικής,
-Την εκπόνηση εθνικού σχεδίου για το δημογραφικό από νεοσυσταθείσα Εθνική Επιτροπή Δημογραφικής Πολιτικής,
-Την αύξηση του επιδόματος παιδιού για τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού,
-Τη δημιουργία Κέντρων Συμβουλευτικής και Υποστήριξης στους δήμους,
-Την επιδότηση υπογόνιμων ζευγαριών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής,
-Τη μεταφορά βασικών βρεφικών ειδών στον υπερμειωμένο συντελεστή του 6% Φ.Π.Α ,
-Τη ρήτρα διατήρησης των δικαιωμάτων των πολύτεκνων οικογενειών, παράλληλα με την ένταξη των τρίτεκνων οικογενειών στις πολύτεκνες.
-Τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών.
Β) Αφορά την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό του βασικού μισθού από τους κοινωνικούς εταίρους και όχι από τον Υπουργό.
Σας καλώ να κάνετε αποδεκτές τις τροπολογίες και να λάβετε υπόψη τις προτάσεις και τις παρατηρήσεις μας, π.χ. για διόρθωση της διάταξης που δεν προβλέπει επίδομα για το παιδί που γεννιέται από Ελληνίδα προσωρινά διαμένουσα στο εξωτερικό ή τον αυθαίρετο ορισμό των 12 χρόνων διαμονής στη χώρα μας για τους δικαιούχους από τρίτες χώρες.
Θεωρούμε απαραίτητο το επίδομα γέννησης και το επικροτούμε. Από μόνο του, όμως, δε συνιστά ριζική αντιμετώπιση, ικανή να αναστρέψει την επικίνδυνη πορεία του δημογραφικού προβλήματος. Η επιδοματική πολιτική από μόνη της δε μπορεί να είναι αποτελεσματική. Χρειάζεται οργανωμένο πλαίσιο στήριξης της οικογένειας."
"Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Συνηθίζουμε να λέμε ότι το μέλλον μιας χώρας είναι η νεολαία της. Τα νέα για την Ελλάδα όμως δεν είναι καλά, καθώς εδώ και χρόνια ο πληθυσμός της γερνάει, ενώ για πρώτη φορά στη μεταπολεμική εποχή καταγράφεται συρρίκνωσή του.
Σύμφωνα με μελέτες, τα τελευταία πέντε χρόνια οι γεννήσεις και οι πληθυσμιακές μετακινήσεις προς την Ελλάδα είναι λιγότερες από τους θανάτους και τις μεταναστευτικές ροές προς το εξωτερικό.
Η ΕΛΣΤΑΤ (10/2019) καταγράφει ότι από το 2011 και μετά οι θάνατοι υπερτερούν σταθερά των γεννήσεων. Τα τελευταία στοιχεία του 2018 εμφανίζουν 86.440 γέννες (πτώση 19% από το 2011) και 120.297 θανάτους (διαφορά γεν.-θαν. 30%). Ποσοστό γεννητικότητας 1,35 παιδιά/γυναίκα στη χώρα μας, σε σχέση με το 2,1 που απαιτείται για τη σταθεροποίηση του πληθυσμού, πτώση που επιδεινώθηκε σημαντικά στα χρόνια της κρίσης.
Το δημογραφικό εξελίσσεται σε ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα προβλήματα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη. Ο ευρωπαϊκός πληθυσμός είναι περίπου 740 εκ. και η ηλικιακή του σύσταση είναι εντυπωσιακή. Οι μισοί κάτοικοι είναι άνω των 43 ετών, οι ηλικίες άνω των 65 ετών υπερτερούν αριθμητικά εκείνων κάτω των 15 ετών, ενώ οι άνω των 80 ετών είναι η μερίδα του πληθυσμού με την μεγαλύτερη ανοδική τάση.
Δυστυχώς, το δημογραφικό μέλλον της Ελλάδας διαγράφεται δυσοίωνο, με τις προβλέψεις να βεβαιώνουν την περαιτέρω γήρανση και μείωση του πληθυσμού μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Γρήγορα γίνονται αντιληπτές οι επιπτώσεις του φαινομένου στο παραγωγικό μοντέλο, την αναπτυξιακή προοπτική, το ασφαλιστικό, την κοινωνική συνοχή αλλά και την στρατηγική δύναμη της χώρας μας.
Η κρισιμότητα της κατάστασης θέτει σε πρώτη προτεραιότητα το δημογραφικό και κάνει αναγκαία την εξεύρεση αξιόπιστης λύσης στο πρόβλημα, μέσα από τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης δημογραφικής πολιτικής.
Το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα, εισαγάγει ένα αποσπασματικό μέτρο και δεν αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για το δημογραφικό.
Κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης,
Τα μεγάλα προβλήματα της χώρας απαιτούν αποφασιστικές και ριζοσπαστικές λύσεις, που προκύπτουν μέσα από σοβαρότητα, συνεργασίες και διάλογο, συστηματικότητα και προγραμματισμό. Είναι ώρα να αρχίσετε να νομοθετείτε υιοθετώντας αυτά τα στοιχεία.
Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου σας δε γίνεται αναφορά στα πορίσματα και τις προτάσεις που διατύπωσε το 2018 η Διακομματική Επιτροπή της Βουλής, που συστήθηκε μετά από πρωτοβουλία της Προέδρου μας αλλά ούτε και στη δική μας πρόταση νόμου για το δημογραφικό που κατατέθηκε στις 11/12/2018.
Αναρωτιέμαι τι σκοπιμότητα έχουν οι επιτροπές με τους ειδικευμένους φορείς και επιστήμονες, αν δε χρησιμοποιούμε τα πορίσματά τους.
Τουλάχιστον συμπεριλάβατε, στο νόμο για το φορολογικό, την πρότασή μας για χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ στα βασικά βρεφικά είδη, αν και βέβαια εμείς προτείναμε 6% και όχι 13%, όπως προτείνει η ΝΔ.
Τώρα, υιοθετείτε –αν και αποσπασματικά – κάποιες από τις προτάσεις μας. Τη σύνδεση των επιδομάτων της οικογένειας με την πραγματική φοίτηση του παιδιού στην υποχρεωτική εκπαίδευση και το ακατάσχετο και ασυμψήφιστο, δυστυχώς όμως, μόνο του επιδόματος γέννησης και όχι των υπολοίπων οικογενειακών επιδομάτων.
Η δημογραφική πολιτική, για να επιτύχει, απαιτεί αλληλεπίδραση και κοινό σχεδιασμό με άλλες πολιτικές, που συνυπολογίζουν τις ανάγκες της οικονομίας, της κοινωνίας και των αλλαγών που συμβαίνουν στον πληθυσμό. Η μείωση του εργατικού δυναμικού, η ανεργία, η ισότητα των δύο φύλων, είναι παράμετροι που παίζουν σημαντικό ρόλο.
Στη σύγχρονη οικογένεια, πολύ συχνά η μητέρα είναι εργαζόμενη. Για την ενθάρρυνση δημιουργίας οικογένειας και απόκτησης παιδιών, είναι απαραίτητη η δημιουργία υποστηρικτικού εργασιακού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
Η στήριξη δεν πρέπει να ξεκινά και να τελειώνει στη γέννηση ενός παιδιού αλλά να ξεκινά από πριν και να συνεχίζεται μετά τη γέννηση του παιδιού, με φροντίδα και πρόνοια κατά τη βρεφική και προσχολική ηλικία. Είναι αξιοσημείωτο και απογοητευτικό, ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις τελευταίες χώρες της Ε.Ε., όσον αφορά στις δαπάνες για οικογενειακές παροχές.
Το Κίνημα Αλλαγής, με πλήρη επίγνωση ότι τα μεγάλα προβλήματα απαιτούν ολιστική αντιμετώπιση και συντονισμένη προσπάθεια, είχε καταθέσει πλήρη πρόταση για το δημογραφικό το 2018, το οποίο μάλιστα περιελάμβανε στεγαστική συνδρομή στην οικογένεια για κάθε νέο παιδί που αποκτά, με το ποσό των 200 €/μήνα για τρία έτη, ώστε να καλυφθεί ένα μεγάλο μέρος των εξόδων της οικογένειας για το βρέφος.
Στο παρόν νομοσχέδιο, επανερχόμαστε με δύο τροπολογίες, προτείνοντας:
-Α) Τη σύσταση Ειδικής Γραμματείας Δημογραφικής Πολιτικής,
-Την εκπόνηση εθνικού σχεδίου για το δημογραφικό από νεοσυσταθείσα Εθνική Επιτροπή Δημογραφικής Πολιτικής,
-Την αύξηση του επιδόματος παιδιού για τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού,
-Τη δημιουργία Κέντρων Συμβουλευτικής και Υποστήριξης στους δήμους,
-Την επιδότηση υπογόνιμων ζευγαριών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής,
-Τη μεταφορά βασικών βρεφικών ειδών στον υπερμειωμένο συντελεστή του 6% Φ.Π.Α ,
-Τη ρήτρα διατήρησης των δικαιωμάτων των πολύτεκνων οικογενειών, παράλληλα με την ένταξη των τρίτεκνων οικογενειών στις πολύτεκνες.
-Τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών.
Β) Αφορά την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό του βασικού μισθού από τους κοινωνικούς εταίρους και όχι από τον Υπουργό.
Σας καλώ να κάνετε αποδεκτές τις τροπολογίες και να λάβετε υπόψη τις προτάσεις και τις παρατηρήσεις μας, π.χ. για διόρθωση της διάταξης που δεν προβλέπει επίδομα για το παιδί που γεννιέται από Ελληνίδα προσωρινά διαμένουσα στο εξωτερικό ή τον αυθαίρετο ορισμό των 12 χρόνων διαμονής στη χώρα μας για τους δικαιούχους από τρίτες χώρες.
Θεωρούμε απαραίτητο το επίδομα γέννησης και το επικροτούμε. Από μόνο του, όμως, δε συνιστά ριζική αντιμετώπιση, ικανή να αναστρέψει την επικίνδυνη πορεία του δημογραφικού προβλήματος. Η επιδοματική πολιτική από μόνη της δε μπορεί να είναι αποτελεσματική. Χρειάζεται οργανωμένο πλαίσιο στήριξης της οικογένειας."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου